Eindelijk een doorstart voor onze HBO5-opleiding basisverpleegkunde

Er is eindelijk zekerheid over het voortbestaan en de invulling van de HBO5-opleiding basisverpleegkunde: het decreet werd reeds in de commissie van het Vlaams Parlement goedgekeurd. “Bijna de helft van de verpleegkundigen in Vlaanderen is afgestudeerd als gegradueerde (HBO5 – vroeger vierde graad). Ze vormen een onmisbare schakel in het zorglandschap. We hebben altijd gepleit voor het behoud van een leerzorgladder met een eigen profiel voor HBO5. Dat is er nu”, stelt Vlaams Parlementslid Koen Daniëls die het decreet mee indiende.

De federale overheid kreeg in 2020 het bericht van de Europese commissie dat de HBO5-opleiding (vroegere 4^de graad) niet voldeed aan de Europese richtlijn inzake opleidingsuren om de titel van verpleegkundige te mogen gebruiken. Het louter verlengen van deze graduaatsopleiding zou geen goed idee zijn, omdat het verschil tussen de 4-jarige bachelor en HBO5 dan slechts enkele maanden opleidingstijd zou zijn. Lange tijd – te lang – bleef het probleem op federaal niveau sluimeren, waardoor onze Vlaamse opleiding onder druk kwam te staan. De opleiding zag door die onzekerheid het aantal studenten dalen, waardoor het tekort aan verpleegkundigen nog steeg. Om te voorkomen dat de opleiding moest stopgezet worden, werd op 28 juni 2023 – eindelijk – het beroep van basisverpleegkundige ingeschreven in de federale WUG-wet betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen. Hierdoor bestaan er in de toekomst twee complementaire beroepen: de basisverpleegkundige en de verpleegkundige verantwoordelijk voor algemene zorg. “Het was voor ons cruciaal dat in de beroepstitel het woord “verpleegkunde” bleef staan, ook voor de HBO5-opleiding” aldus Daniëls.

“De beslissing van de federale regering om te gaan voor een beroep basisverpleegkunde had ook gevolgen voor het Vlaamse beleid. Om kort op de bal te spelen, zijn we in het Vlaams Parlement direct aan de slag gegaan en werd op 12 juli 2023 het eerste decreet goedgekeurd (bekijk hier de stemming) die enkele dringende elementen regelde, waaronder de naamswijziging”, kadert Daniëls.

Nu op federaal niveau zowel de WUG-wet als de bijhorende besluiten zijn goedgekeurd, kunnen we het decreet over de invulling van de opleiding basisverpleegkunde ook op Vlaams niveau goedkeuren. Het decreet dat op tafel ligt, bepaalt de structuur van de opleiding, de wijze van invulling van het curriculum, de kwaliteitszorg, de financiering van de cursisten en de overgangsmaatregelen voor de hbo5-opleiding Verpleegkunde en de graduaatsopleiding Basisverpleegkunde voor studenten die nu reeds zijn ingeschreven.

“Met het nieuwe decreet zorgen we ervoor dat studenten die tijdens het schooljaar 2022 – 2023 gestart zijn met de opleiding HBO5-verpleegkunde deze kunnen afwerken tot het einde van het schooljaar 2027 – 2028. Het is dus niet zo dat we studenten laten vallen. De studenten die reeds begonnen zijn, kunnen hun opleiding afronden. Nieuwe studenten zullen vanaf 2025 starten in het volledig vernieuwde curriculum van de opleiding basisverpleegkunde. Daarom voorzien we in overgangsmaatregelen”, stelt Daniëls gerust.

“Ik ben tevreden dat dit hoofdstuk eindelijk is afgerond.  Mijn vroegere school heeft altijd een grote opleiding HBO5-verpleegkunde gehad. Ik ken het profiel leerlingen dat instroomt in deze opleiding en de aanpak, welke een niet te missen schakel zijn om voldoende verpleegkundigen te hebben in ons Vlaams landschap” , besluit Daniëls.

Lees het voorstel van decreet of herbekijk de commissiebespreking van 28 maart 2024.